15 sierpnia święto Matki Boskiej Zielnej. Obchodzimy je nie tylko w Polsce

Skąd wzięło się określanie święta Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny 15 VIII dniem Matki Boskiej Zielnej?
Samo wniebowzięcie wiąże się z dogmatem ustanowionym w VII wieku, zgodnie z którym Maryja została wzięta do nieba z ciałem i duszą. W Kościele katolickim wzięli ją aniołowie, w prawosławiu przyszedł po nią sam Jezus. Z ziołami wiążą się pewna średniowieczna legenda. Mówi ona, że gdy apostołowie przyszli zobaczyć grób Maryi, wewnątrz nie zastali ciała, a kwitnące kwiaty i zioła, które pięknie pachniały.

Czyli święcenie ziół to wiara w legendę?
Nie. Dogmat wniebowzięcia nałożył się na inne, przedchrześcijańskie wierzenia. W połowie sierpnia w Grecji obchodzono święto Diany, matki plonów. Słowianie mieli zaś święto Mokoszy. Te święta związane z plonami, burzą, piorunami, nałożyły się na religię chrześcijańską.

To święto typowo katolickie?
Obchodzone jest też np. w prawosławiu. I znane jest nie tylko w Polsce, choć w innych krajach ma różne nazwy. W Czechach jest to święto Matki Boskiej Korzennej, w Niemczech Żytniej lub Kwietnej. Jest nawet taki opis kronikarza niemieckiego, który relacjonuje uroczystość przy figurze Świętowita w Arkonie. Wierni przynosili tam wieńce z ziół i plonów. Gdy udało im się zakryć nimi księdza, oznaczało to, że następny rok będzie obfity w plony.

W Polsce także tego dnia przynosi się do kościoła wianki.
To zależy gdzie. Pani jest z południa i tam, podobnie jak na Wschodzie, są to wianki. W Polsce centralnej przynosi się bukiety. Powinny w nich być zioła, m.in. macierzanka, kopytnik oraz zboże. Kiedyś wierzono, że te poświęcone w kościele zioła i kwiaty mają cudowną moc. Wierzono, że odstraszają one pioruny oraz chronią plony. Wieszano je w oknach, zanoszono na pola albo palono część wianka w piecu, aby dym chronił przed złymi mocami. Z ziół robiono też wywar, który miał być lekiem na wiele chorób.

W okolicach 15 sierpnia obchodzone są też dożynki.
Wieńce dożynkowe są jednak bardziej świeckie. Co ważne, mają źdźbła zboża z ziarnem, co symbolizuje płodność. Te na Matki Boskiej Zielnej powinny być wyłuskane.
Obchody Święta Wojska Polskiego również 15 sierpnia to przypadek?
Data zbiega się z rocznicą zwycięskiej bitwy warszawskiej w czasie wojny polsko-bolszewickiej w 1920 roku. To tzw. cud nad Wisłą.

Rozmawiała Magdalena Stokłosa

Ostre, kontrowersyjne, zabawne. Czytaj blogi Przemka Franczaka i Pawła Zarzecznego

Wszystko, co chcielibyście wiedzieć, ale boicie się zapytać. Rozmowy w cztery oczy

Mieszkania Kraków. Zobacz nowy serwis

Codziennie rano najświeższe informacje, zdjęcia i video z Krakowa. Zapisz się do newslettera!