Zabiorą poznaniakom bilety na Euro 2012?

Z założenia to ślepy los ma zadecydować o tym, kto zdobędzie bilet na Euro 2012. Z niewielkimi wyjątkami. Bo zarówno w Polsce, jak i na Ukrainie, mieszkańcy miast-gospodarzy, mają zostać potraktowani wyjątkowo. Na każdy mecz, który odbędzie się w ich mieście, otrzymają w pierwszej kolejności pulę 2 tysięcy wejściówek.

I choć decyzja w tej sprawie zapadła, a do losowania biletów zostały dwa tygodnie, Rzecznik Praw Obywatelskich pyta: czy to nie jest naruszenie wolności, które gwarantuje konstytucja?

Czytaj także: Euro 2012 - Zamówiono ponad 12 mln biletów

Pismo w tej sprawie trafiło na biurko prezesa PZPN. Czytamy w nim m.in., że: " Ograniczenie dostępu do udziału w widowiskach piłkarskich stanowi naruszenie wolności gwarantowanej przez art. 73 Konstytucji RP (dostęp do dóbr kultury). Tymczasem w świetle art. 31 ust. 3 Konstytucji RP ograniczenia w zakresie korzystania z praw i wolności człowieka mogą być ustanawiane tylko w ustawie i tylko wtedy, gdy są konieczne w demokratycznym państwie dla jego bezpieczeństwa lub porządku publicznego, bądź dla ochrony środowiska, zdrowia i moralności publicznej albo wolności i praw innych osób".

Zdaniem RPO, ograniczenia nie mogą naruszać "istoty wolności i praw". Dlatego jak podkreśla w piśmie, wydaje się, że nie istnieją dostateczne podstawy do tak poważnego zróżnicowania w kwestii dostępu do udziału w spotkaniach piłkarskich. Co najważniejsze, nierówne traktowanie związane z dostępem do biletów na mecze Euro 2012 oznacza dla wielu osób dyskryminację tylko z powodu miejsca zamieszkania.

Rzecznik zajął się sprawą, bo kwestia wejściówek "ekstra" w całej Polsce budzi wśród kibiców duże kontrowersje. - Tylko w ciągu ostatnich kilku tygodni pojawiło się kilkanaście skarg od kibiców, którzy w ten sposób czują się dyskryminowani - tłumaczy Mirosław Wróblewski, dyrektor zespołu prawa konstytucyjnego i międzynarodowego w biurze Rzecznika Praw Obywatelskich. - My rozumiemy potrzebę wyróżnienia mieszkańców miast-gospodarzy, ale to sprawia, niestety, że liczba biletów dla innych kibiców jest znikoma i niemal uniemożliwia obejrzenie meczu.

Jak podkreśla Wróblewski, teraz wszystko leży w rękach Polskiego Związku Piłki Nożnej. To od jego stanowiska i ewentualnych negocjacji z UEFA będzie zależało, czy liczba biletów dla mieszkańców innych miast wzrośnie, czy nie. Teoretycznie PZPN ma 30 dni, by odpowiedzieć na pismo, które wysłano 21 marca. Co to znaczy? Nawet jeśli PZPN zmieści się w ustawowym terminie na przesłanie odpowiedzi, na działania może być za późno. Bo losowanie wejściówek odbędzie się w połowie kwietnia.

- Mamy nadzieję, że odpowiedź uda nam się uzyskać na tyle szybko, by ewentualnie podejmować dalsze działania związane z tą sprawą - mówi Wróblewski.
Co na to PZPN? Jak nas poinformowała Agnieszka Olejkowska, rzecznik prasowy Związku, komentarzy w tej sprawie nie będzie, a decyzja związana z wątpliwościami RPO zapadnie 5 kwietnia, w trakcie posiedzeniu zarządu PZPN.

Rzeczniczka skierowała nas do pracowników Spółki Euro 2012 Polska, których - jak się okazało - sprawa dziwi. Bo z jednej strony adresatem pisma z pewnością nie powinien być PZPN, z drugiej kwestia biletów jest niemal zamknięta, ponieważ do czasu nadzorowanej przez notariusza loterii, trudno byłoby wprowadzić sensowne zmiany.

- To nie strona piłkarska, a władze samorządowe zabiegały o specjalną pulę miejsc dla mieszkańców miast-gospodarzy - podkreśla Juliusz Głuski, rzecznik Euro 2012 Polska. - Ani UEFA, ani PZPN nie planowały specjalnego traktowania jakichkolwiek kibiców. Dlatego, jeśli coś powinno się zmieniać, to z pewnością nie za pośrednictwem PZPN, lecz władz konkretnych miast.

Jak się okazuje, rzeczywiście na takie rozwiązanie UEFA przystała, nie za namową PZPN, ale tzw. grupy G5, czyli czterech miast-gospodarzy i spółki PL.2012. A osoby, które o tym współdecydowały, także dzisiaj, podpisują się pod takim rozwiązaniem obiema rękami.

- Pamiętajmy, że mieszkańcy są uprzywilejowani tylko w stosunku do dwóch, spośród około 40 tysięcy biletów, które zostaną sprzedane na każdy mecz - podkreśla Michał Prymas, pełnomocnik prezydenta Poznania ds. Euro 2012. - Władze samorządowe zabiegały o takie rozwiązanie jako o formę podziękowania i rekompensaty dla mieszkańców. Bo to nie PZPN, Szczecin czy Łódź finansują inwestycje, które muszą powstać do mistrzostw. To wszystko dzieje się za pieniądze podatników, mieszkających w miastach, które będą gospodarzami Euro. To mieszkańcy odczują negatywne skutki mistrzostw, takie jak korki na ulicach czy zakłócenia spokoju. Bo w przypadku, gdy do Poznania przyjadą tysiące kibiców, trzeba brać pod uwagę wszystko - tłumaczy Prymas.

Co na to kibice? W wielu przypadkach sprawa jest dość oczywista. Ich zdaniem, taka forma podziękowania, jest absolutnie naturalna. - Te 2 tysiące biletów to i tak o wiele za mało wobec realnego zainteresowania mistrzostwami w Poznaniu - mówi kibic Marek Daroszewski. - Przecież to z naszych podatków powstają wszystkie inwestycje na Euro. Choć wiem, że to nierealne, ale uważam, że przynajmniej jedna trybuna za bramkami powinna być oddana do dyspozycji poznaniaków. Nie powinno być tak, że UEFA bierze dla oficjeli tysiące biletów, a my nie dostaniemy prawie nic - oburza się na pomysł RPO Daroszewski.

Zdarzają się jednak również nieco inne opinie. - Choć jako poznaniaka przywilej mnie cieszy, uważam że wszyscy powinni być traktowani równo - mówi Damian Gałka. - Nie trafia do mnie argument, że to kwestia ciężaru inwestycji. To ważne wydarzenie, które nie wiadomo kiedy powtórzy się w naszym kraju. Dlatego wszyscy Polacy powinni mieć równe szanse, by je obejrzeć.