Bill Gates finansuje nasze biblioteki

Podsumowano właśnie pierwszy rok trwania programu finansowanego ze specjalnego grantu przyznanego przez fundację Melindy i Billa Gates. Na rozwój polskich bibliotek w małych miejscowościach przeznaczono aż 28 mln zł. Dzięki tym pieniądzom biblioteki publiczne na wsiach i w małych miejscowościach mają stać się lokalnymi centrami życia społecznego.

W ciągu roku, do 146 wielkopolskich bibliotek biorących w programie, trafiło już 105 komputerów z monitorami i oprogramowaniem Windows 7 i Office 2007 przekazanymi za darmo przez Microsoft oraz oprogramowaniem antywirusowym i użytkowym, 99 urządzeń wielofunkcyjnych, 15 drukarek a3, 13 laptopów, 13 projektorów multimedialnych z ekranami oraz 146 cyfrowych aparatów fotograficznych.

- Ważne jest, że dostarczamy sprzęt tylko tam, gdzie służyć ma użytkownikom bibliotek. Nie wyposażamy biur – zastrzega Rafał Krauze, dyrektor programowy Polsko-Amerykańskiej Fundacji Wolności i członek zarządu Fundacji Rozwoju Społeczeństwa Informacyjnego, które realizują program.

Wszystkie biblioteki w województwie, na podstawie porozumienia z Telekomunikacją Polską, mają bezpłatny dostęp do najszybszego na danym terenie szerokopasmowego Internetu. Efektem są działające w wielu miejscach darmowe hot-spoty, czy kawiarenki internetowe.

Dostęp do komputerów i Internetu w bibliotekach publicznych jest – zdaniem specjalistów FRSI – szansą na większą aktywność lokalnych społeczności i niewelowanie różnic społecznych. Dlatego programem objęte zostały biblioteki na wsiach i w miejscowościach do 20 tys. mieszkańców. Jak pokazują badania tylko 35 proc. mieszkańców wsi umie korzystać z wyszukiwarki internetowej, a jedynie 23 proc. potrafi wysłać e-maila z załącznikiem. Zaledwie 8 proc. potrafi telefonować za pomocą Interenetu, a 6 proc.– zabezpieczyć komputer przed atakiem wirusów.

Przewidziany na pięć lat istnienia program obejmuje nie tylko dostawy sprzętu do bibliotek, ale także specjalistyczne szkolenia. Bibliotekarze dowiedzieli się na nich między innymi jak planować działania biblioteki tak, aby były atrakcyjne dla mieszkańców oraz jak pozyskiwać zewnętrznych partnerów do współpracy.

- Te szkolenia były dużym zaskoczeniem dla bibliotekarzy, ponieważ wymagały sporej aktywności – zdradza Alicja Urbańska, wielkopolski koordynator programu z ramienia Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej i Centrum Animacji Kultury w Poznaniu.

Rezultatem szkoleń było opracowanie przez pracowników bibliotek trzyletnich planów rozwoju placówek, na dofinansowanie których mogą otrzymać po 5 tys. zł.

W listopadzie rozpoczynają się szkolenia specjalistyczne – w zależności od potrzeb bibliotekarze będą mogli wziąć udział w dwóch wybranych przez siebie szkoleniach, spośród takich jak: Biblioteka – miejsce dla młodych, Multimedia i nowoczesna komunikacja, Informacje lokalne – jak je zbierać i jak upowszechniać, Wiedza na wyciągnięcie ręki – łatwy dostęp do zbiorów bibliotecznych, Miejsce dla obywateli – e-administracja, Miejsce bez barier – usługi dla seniorów i osób niepełnosprawnych, Przestrzeń dla mieszkańców z inicjatywą czy Biblioteka – miejsce promocji kultury.

Jednocześnie WBPiCAK wspólnie z Fundacją Rozwoju Społeczeństwa Informacyjnego ogłosił „konkurs dobrych praktyk gminnych koalicji na rzecz rozwoju biblioteki”. Jego celem jest stworzenie lokalnych grup nacisku (formalnych lub nieformalnych) działających na rzecz rozwoju biblioteki i dzięki nim realizacja ważnych dla gminy przedsięwzięć kulturalnych lub społecznych. Ocenie podlegać będzie między innymi skład koalicji – jej społeczno-instytucjonalne zróżnicowanie, dotychczasową aktywność i pomysłowość w realizacji celów. Dobre praktyki będą oceniane według swojej skuteczności, efektywności, uniwersalności i innowacyjności.

W wielu wielkopolskich miejscowościach takie koalicje – do tej pory nieformalne – działają już od dawna.

- Bardzo dobrze układa się współpraca z różnymi stowarzyszeniami – mówi Robert Kaźmierczak, zastępca burmistrza Jarocina. - Program Rozwoju Bibliotek przyczynił się do tego, że zaczęto mówić dużo i dobrze o bibliotekach.

W małych miejscowościach biblioteka jest często jedynym miejscem kontaktu z Internetem, nowoczesnymi technologiami, już stając się – nie tylko miejscem wypożyczania książek – ale centralnym punktem życia społecznego i kulturalnego. Program Rozwoju Bibliotek ma ten proces przyspieszyć i zintensyfikować.