Bliscy Nieznajomi z rodziny M

Poznajcie rodzinę M: Martę – najstarszą siostrę zajmującą się domem, ojcem i rodzeństwem, Marię – szukającą miłości, lokalną królową aborcji, Gianiego – próbującego znaleźć własną drogę w wieczornych imprezach najmłodszego z trójki rodzeństwa, oraz Luigiego M – żyjącego w świecie własnego szaleństwa ojca rodziny. Oprócz nich, na samym początku spektaklu pojawiają się też dwaj młodzi mężczyźni – Fabrizio, który potrafi powiedzieć o sobie tylko tyle, że krwawi z uszu oraz Fulvio – narzeczony Marii.

To nasza sceniczna „poszerzona” rodzina. Rumuńska, polska, angielska? To nie ma żadnego znaczenia. W tekście Fausto Paravidino, przeniesionym na teatralne deski przez Radu Afrima, nie ma żadnych ani kulturowych, ani geograficznych wskazówek nakazujących umieszczenie „Choroby rodziny M” w konkretnym miejscu i konkretnym czasie. Unika tego także scenograf Velica Panduru, budując scenę w oparciu o różne symbole i archetypy, jednocześnie zacierają różnice między domem, lasem, parkiem, miastem… Wszystko spostrzegamy kontekstowo, w zależności od akcji i tego, co mówią bohaterowie. A mówią sporo, chociaż zarzucają sobie nawzajem (i słusznie), że nie rozmawiają. Bo każdy z bohaterów peroruje nie tylko o czymś innym, ale także na zupełnie innym poziomie odczuwania, rozumienia – a co można usłyszeć przez sufit, albo powiedzieć przez podłogę?

I chociaż rodzina M jest połączona wspólnotą miejsca – mieszkają razem, to każdy z jej członków żyje oddzielnie. Nie samodzielnie – a obok innych. Przybierają różne maski, pozy, wcielają się w wykreowane przez siebie role, które niszczą ich prawdziwe pragnienia i marzenia. Często sami chyba już nie wiedzą, co jest starannie zaplanowanym według ustalonego wcześniej wzorca działaniem, a kiedy do głosu dochodzą ich osobowości. Radu Afrim nie stara się postawić diagnozy choroby rodziny M, nie usiłuje rozstrzygać o tym, co jest dobre, a co złe… Sceny zrealizowane w bardzo realistyczny sposób przeplatają się z onirycznymi wizjami, rzeczywiste odgłosy mieszają się z nierealnymi dźwiękami, muzyką…

Czy „Choroba rodziny M” jest tak, jak chce tego reżyser, metaforą wizji społeczeństwa? Można doszukiwać się i takich uogólnień. Mi wystarcza fascynujący obraz rodziny M – czasami bardzo męczący, momentami groteskowo śmieszny – ale bardzo ważny i zmuszający do zastanowienia i przemyśleń.

Choroba rodziny M
Fausto Paravidino
przedstawienie Teatru Narodowego z Timiszoary (Rumunia)

Reżyseria: Radu Afrim

Obsada:
Luigi M - Ion Rizea
Marta - Claudia Ieremia
Maria - Malina Manovici
Giani - Eugen Jebeleanu
Fabrizio - Colin Buzuianu
Fulvio - Victor Manovici

Scenografia: Velica Panduru
Światła: Luvian Moga
Dźwięk: Radu Afrim

Tłumaczenie: Radosław Bieniarz

Spektakl prezentowany w ramach 3. Europejskich Spotkań Teatralnych Bliscy Nieznajomi - "Święta rodzina?" na scenie poznańskiego Teatru Polskiego, przy wsparciu Rumuńskiego Instytutu Kultury w Warszawie - 8 kwietnia 2010.

**9 kwietnia 2010 (piątek)**
godz. 18.00 Wilczek - Wasilij Sigariew, reż. Joanna Zdrada, Štátne Divadlo Košice, Słowacja

godz. 19.30 Stan wyjątkowy - Falk Richter, reż. Falk Richter, Schaubühne Berlin, Niemcy

godz. 21.10 Spotkanie z twórcami spektakli

10 kwietnia 2010 (sobota)
godz. 17.00 Kobieta z przeszłości - Roland Schimmelpfennig, reż. Dmytro Bogomazow, Teatr Vilna Scena z Kijowa, Ukraina

godz. 19.30 Zagłada ludu albo moja wątroba jest bez sensu - Werner Schwab, reż. Grzegorz Wiśniewski, Teatr im. Stefana Jaracza w Łodzi

godz. 21.40 Spotkanie z twórcami spektakli oraz gościem festiwalu

11 kwietnia 2010 (niedziela)
godz. 17.00 Rozmowy poufne - Ingmar Bergman, reż. Iwona Kempa, Teatr im. Juliusza Słowackiego w Krakowie

godz. 19.30 Migrena - Antonina Grzegorzewska, reż. Anna Augustynowicz, Teatr Współczesny w Szczecinie

godz. 21.10 Spotkanie z twórcami spektakli oraz o. Wacławem Oszajcą

23 kwietnia 2010 (piątek)
godz. 19.00 Ich czworo. Obyczaje dzikich - Gabriela Zapolska, dramaturgia: Dana Łukasińska, reż. Agnieszka Korytkowska-Mazur, Teatr Polski w Poznaniu – premiera