Budżety w niebezpieczeństwie

Projekt ustawy o finansach jednostek samorządu budzi wątpliwości samorządowców. Dokument uzależnia gminy i powiaty od wahań koniunktury gospodarczej.
Obecna ustawa, wprowadzona jako tymczasowa, przetrwała wiele lat. Ostatnio samorządowcy otrzymali projekt reformy samorządowych finansów. – Obowiązuje zasada oparcia dochodów na wpływach z podatków, likwidacja subwencji i dotacji – mówi Ryszard Grobelny, prezydent Poznania i prezes Związku Miast Polskich. – Dochody zależne mają być od sytuacji gospodarczej. Ustawa znów ma obowiązywać tymczasowo – przez dwa lata. – Teraz jednak jest to zrozumiałe. Natychmiastowa likwidacja subwencji oświatowej może być niebezpieczna. Nastąpią też zmiany w systemie podatkowym, ale ulgi zostaną w pełni zlikwidowane dopiero za dwa lata – wylicza prezydent.
Rząd proponuje, by udziały z podatku dochodowego od ludności wzrosły z gminach z 27,6 do 37,8 proc., a docelowo do 41 proc. Bogate gminy płaciłyby nadwyżki na rzecz biedniejszych. Podatki od firm omijałyby gminy całkowicie. Powiaty zwiększyłyby udział w podatku od ludności z 1 do 8,8 proc., ale także nie dotyczyłyby ich podatki od firm. Dla odmiany województwa otrzymywałyby jedynie udziały z podatków od firm. Dziś mają 0,5 proc., a otrzymywałyby 18,4 proc.
– Oparcie gmin, powiatów i województw tylko na jednym rodzaju podatku jest nieprawidłowością, będziemy dążyć do zmiany – zapowiada R. Grobelny. – Im więcej źródeł dochodów, tym stabilniejsza sytuacja. Wszystkie jednostki samorządu powinny otrzymać wpływy z obu podatków.
Jeżeli rząd przeforsuje swoją wersję ustawy, gminy współpracujące z przedsiębiorstwami stracą. Szczególnie poszkodowana zostanie Wielkopolska, gdyż tutejsze przedsiębiorstwa, zwłaszcza z Poznania, i Tarnowa Podgórnego, wykazują dużą efektywność. – Gminy bez podatku od przedsiębiorstw nie będą zainteresowane rozwojem gospodarczym. Dla odmiany województwa, korzystające z udziałów w tym podatku, nie mają mechanizmów przyciągających inwestycje. Taka ustawa byłaby antymotywacyjna – podkreśla prezydent.