28 czerwca 1956 r., godz. 6.00. Jak co dzień o tej porze w Zakładach im. Józefa Stalina Poznań (Cegielski) wyje syrena. Jednak jej sygnał tym razem nie oznacza początku pracy kolejnej zmiany. Załoga W-3 gromadzi się w hali przesuwnicy i ani myśli o pozostaniu w zakładach. Po chwili dołączają do nich pracownicy kolejnych wydziałów.
Pół godziny później robotnicy wychodzą z zakładów i ulicą Dzierżyńskiego podążają w kierunku centrum miasta. Po drodze dołączają do nich pracownicy ZNTK, MPK i innych zakładów. O godz. 9 na placu przed Zamkiem (siedzibą Miejskiej Rady Narodowej) jest już ok. 100 tys. osób. Zgromadzeni domagają się przyjazdu premiera Józefa Cyrankiewicza lub I sekretarza KC PZPR Edwarda Ochaba.
Robotnicy nie mogą już dłużej milczeć. Protestują przeciwko złym warunkom pracy, prześladowaniom w sferze religijnej i ciągłym lekceważeniu ich żądań. Delegacja protestujących udaje się do gmachu KW PZPR. Około godz. 10 wśród zgromadzonych rozpowszechnia się plotka o aresztowaniu delegacji. Od tego momentu wydarzenia nabierają tempa.
Robotnicy udają się pod budynek więzienia przy ul. Młyńskiej i pod gmach Wojewódzkiego Urzędu ds. Bezpieczeństwa Publicznego przy ul. Kochanowskiego. Po szturmie więzienia z cel ucieka ponad 250 więźniów. Padają pierwsze strzały. Zajmowane są kolejne budynki w mieście. Około godz. 11 na ulice Poznania skierowane zostają pierwsze jednostki wojskowe. Wieczorem w pacyfikacji stolicy Wielkopolski bierze już udział ponad 10 tys. żołnierzy.
Z nastaniem zmroku większość demonstrantów rozchodzi się do domów. O godz. 21 wprowadzona zostaje godzina milicyjna. Mimo to część robotników pozostaje jeszcze w centrum. Do godz. 4 walki trwają głównie w okolicy ul. Kochanowskiego i Zamku, aresztowane osoby przewożone są do punktu filtracyjnego na Ławicy.
29 czerwca 1956 r. Większość zakładów nie pracuje. Popołudniu na ulicach znów gromadzą się tłumy. Jednak po zauważeniu czołgów zgromadzeni zaniechują manifestacji.
- Każdy prowokator czy szaleniec, który odważy się podnieść rękę przeciw władzy ludowej, niech będzie pewny, że mu tę rękę władza ludowa odrąbie! - mówi wieczorem w radiu premier Cyrankiewicz.
Po zamieszkach zatrzymano 746 osób. Oskarżono 135. W wyniku odniesionych ran zmarło 57 osób. W tych czerwcowych dniach wojsko zużyło ponad 180 tys. sztuk amunicji. Podpalono i uszkodzono 17 czołgów, zniszczono 8 samochodów, utracono 8 karabinów maszynowych, 16 pistoletów i 106 masek przeciwgazowych. Zginęło 4 żołnierzy.
Program obchodów 54. rocznicy Powstania Poznańskiego Czerwca 1956 r. - poniedziałek, 28 czerwca 2010 r.:
6.00 - składanie kwiatów pod tablicą - brama Fabryki Pojazdów Szynowych (dawna W3) H. Cegielski, ul. 28 Czerwca 1956
11.15 - składanie kwiatów pod tablicą - zajezdnia MPK ul. Gajowa
12.00 - uroczystość przy Pomniku Poległych w Powstaniu Poznańskim 28-30 czerwca 1956 r. - ul. Kochanowskiego
13.00 - składanie kwiatów pod tablicą - ZNTK S.A. ul. Robocza
14.15 - uroczystość przy Bramie Głównej H. Cegielski – Poznań SA, składanie kwiatów - ul. 28 Czerwca 1956 223/229
17.00 - msza św. pod przewodnictwem ks. bp. Zdzisława Fortuniaka w intencji Ofiar Czerwca ’56 zamówiona przez ZR Wlkp. NSZZ Solidarność oraz Komitet Obchodów Rocznic Powstania Poznańskiego Czerwca ’56 - kościół oo. Dominikanów al. Niepodległości
18.00 - przemarsz w kierunku Pomnika Poznańskiego Czerwca ‘56, al. Niepodległości, pl. Mickiewicza
18.30 - apel poległych, składanie kwiatów - Pomnik Poznańskiego Czerwca
17, 18, 24, 25 lipca, Stary Rynek | 3 lipca 2010 - Malta |
Dziennik Zachodni / Wybory Losowanie kandydatów
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?
