Kto decyduje o urlopie pracownik czy pracodawca? Do kiedy można wykorzystać zaległy urlop? W tym przypadku grozi ci zwolnienie dyscyplinarne

Pracownicy, którzy chcą skorzystać z urlopu w okresie wakacyjnym, a mają jeszcze niewykorzystany urlop z poprzedniego roku, mogą starać się o wybranie zaległego urlopu do końca września. Na udzieleniu zaległego urlopu powinno zależeć także pracodawcom, ponieważ nieuzasadnione nieudzielenie urlopu wypoczynkowego do końca września kolejnego roku może wiązać się z karą nałożoną przez inspekcję pracy.

– Pracodawcy z kolei muszą pamiętać o tym, że wybór terminu urlopu wypoczynkowego nie jest jednostronną decyzją pracownika, a pracodawca zawsze musi wyrazić zgodę na skorzystanie z urlopu. Dlatego jeśli pracownik planuje urlop w konkretnym terminie, a pracodawca ma ważne, obiektywne powody aby zatrzymać w tym czasie pracownika w pracy, może odmówić udzielenia urlopu i zaproponować wypoczynek w innym terminie – wyjaśnia adwokat CMS Maciej Andrzejewski, specjalizujący się w prawie pracy.

Andrzejewski podkreśla, że skorzystanie przez pracownika z urlopu bez zgody pracodawcy będzie nieusprawiedliwioną nieobecnością i może się wiązać nawet z dyscyplinarnym rozwiązaniem umowy o pracę.

– W uzasadnionych przypadkach pracodawca może także przywołać do pracy pracownika przebywającego na urlopie. Musi to jednak być sytuacja wyjątkowa, w której zagrożony jest ważny interes firmy, a pracownik nie może być zastąpiony przez innego zatrudnionego. W takim przypadku pracownik może domagać się od pracodawcy zwrotu kosztów poniesionych w związku z przerwanym urlopem oraz udzielenia urlopu w innym terminie – wyjaśnia adwokat.

Chociaż zleceniobiorcy nie mają zagwarantowanego prawa do urlopu wypoczynkowego, w praktyce firmy często udzielają takim osobom dni wolnych. Jednak warto tutaj podkreślić, że to, czy za czas urlopu zatrudniony zachowa prawa do wynagrodzenia jest decyzją firmy. Należy jednak pamiętać, że płatne urlopy są elementem typowym dla stosunku pracy i w określonych okolicznościach mogą zwiększać ryzyko ustalenia stosunku pracy.

Czas standardowego polskiego urlopu nie przekracza dwóch tygodni. 8,4 proc. ankietowanych najnowszej edycji Barometru Providenta może pozwolić sobie na wakacyjny wyjazd dłuższy niż 14 dni. Niemal 28 proc. badanych urlopowe podróżnicze plany zamierza zrealizować w czasie co najwyżej tygodnia. Niemal co czwarty badany (23,1 proc.) planuje podróż trwającą od 8 do 14 dni. Jednocześnie blisko 1/4 Polaków w ogóle nie wyjedzie w tym roku na wakacje.

Dokąd Polacy chcieliby wyjechać, gdyby nie musieli martwić się o koszty? Jak wynika z badania rankomat.pl, wymarzonym, wakacyjnym celem podróży Polaków są Stany Zjednoczone, które wskazało 13 proc. ankietowanych. Na podium uplasowały się Malediwy oraz Hiszpania (oba kierunki uzyskały po 7 proc. wskazań).

Tuż za podium w rankingu wymarzonych miejsc na wakacje znalazła się Japonia, którą chce odwiedzić 6 proc. respondentów. Na kolejnych miejscach znajdują się egzotyczne kraje, takie jak Karaiby (traktowane jako całość), Bali, Australia, Nowa Zelandia, Dubaj i Tajlandia. Wśród europejskich państw, obok Hiszpanii, najpopularniejsze są Włochy, Grecja, Francja oraz ulubiony kierunek letnich wyjazdów zagranicznych Polaków – Chorwacja.

Co piąty badany zadeklarował, że jest w stanie przeznaczyć na wakacje życia co najmniej 10 tys. zł. To kwota wystarczająca, by odwiedzić wszystkie miejsca, które znalazły się na mapie wymarzonych kierunków wakacyjnych Polaków.

Dla wielu osób, okres wakacyjny to także czas na szukanie pracy sezonowej. Zwiększone zapotrzebowanie na pracę w sezonie letnim albo praktyki, to najbardziej popularne przykłady sytuacji, w których firmy oferują krótkoterminowe umowy, często są to umowy cywilnoprawne – zlecenie albo umowę o dzieło. Należy pamiętać, że taka praktyka nie zawsze jest właściwa i nawet krótki, np. 2-miesięczny angaż może przekształcić się w stosunek pracy.

– Decydujące w tym zakresie będzie to, czy praca w ramach zawartej umowy cywilnoprawnej jest wykonywana w sposób charakterystyczny dla stosunku pracy. W szczególności należy zwrócić uwagę na to, czy praca jest wykonywana pod stałym nadzorem i zgodnie z instrukcjami przełożonego, w ściśle ustalonym miejscu i czasie – zauważa Andrzejewski.

– Im większa swoboda zatrudnionych w zakresie sposobu, ale także czasu i miejsca wykonywania pracy, tym większe prawdopodobieństwo, że umowa cywilnoprawna jest właściwa. Istotne znaczenie ma też to, czy osoba wykonująca pracę na podstawie umowy cywilnoprawnej ma kolegów/koleżanki, którzy wykonują dokładnie te same zadania, ale na podstawie umowy o pracę – dodaje.

Te wakacyjne kierunki Polacy wybierają najchętniej. W zestawieniu pojawiła się nowość