Matura 2011 - Fizyka i filozofia [ARKUSZE,ODPOWIEDZI]

ARKUSZE:
FIZYKA - POZIOM PODSTAWOWY (ARKUSZ)
FIZYKA - POZIOM ROZSZERZONY (ARKUSZ)

FILOZOFIA - POZIOM PODSTAWOWY (ARKUSZ)
FILOZOFIA - POZIOM ROZSZERZONY (ARKUSZ)

ODPOWIEDZI:
FIZYKA - POZIOM PODSTAWOWY:

Zadanie 1. Na którym z poniższych wykresów zakreskowane pole jest równe wykonanej pracy?
D. Tylko na 1 i 3

Zadanie 2. Ludzie poszukujący silnych wrażeń mogą wykonać skok spadochronowy z asekuracją instruktora, do którego skaczący „pasażer” jest w czasie lotu przypięty od spodu. Zaraz po opuszczeniu samolotu, przed otwarciem spadochronu, siła wzajemnego oddziaływania skoczków (przekazywana przez pasy ich spinające) jest
D. bliska zeru.

Zadanie 3. Przed soczewką skupiającą o ogniskowej 20 cm umieszczono świecący przedmiot w odległości 10 cm od soczewki. Otrzymano wówczas obraz
A. pozorny, prosty i powiększony.

Zadanie 4. Izotopami nazywamy
D. jądra o tych samych liczbach atomowych, ale o różnych liczbach neutronów.

Zadanie 5. Ciało wykonuje prosty ruch harmoniczny. W momencie, w którym prędkość ciała jest maksymalna, jego
B. energia potencjalna jest minimalna, a przyspieszenie równe zero.

Zadanie 6. Wiązkę światła tworzą trzy promienie: czerwony, zielony i niebieski. Po przejściu przez siatkę dyfrakcyjną najbardziej ugięty będzie promień
B. czerwony, a najmniej niebieski.

Zadanie 7. Wybierz poprawny wykres tego procesu we współrzędnych p(T)
C

Zadanie 8. Księżyc stale zwraca ku Ziemi tę samą stronę, druga strona może być obserwowana tylko przez okrążające Księżyc sondy kosmiczne. Odwrotna strona Księżyca
C. jest częściowo oświetlona promieniami słonecznymi, a wielkość części oświetlonej zależy od fazy Księżyca.

Zadanie 9. Ciało na powierzchni Księżyca ma energię potencjalną grawitacji równą zero, a na wysokości 12 m ma energię potencjalną grawitacji równą 600 J. Podczas spadku swobodnego z wysokości 12 m, na wysokości 4 m energia kinetyczna tego ciała ma wartość
B. równą 400 J.

Zadanie 10. Diagram H–R (Hertzsprunga–Russella) pozwala
A. klasyfikować gwiazdy.

Zadanie 11.
Zadanie 11.1 Wykonaj wykres zależności siły oporu powietrza od prędkości rowerzysty.
Zadanie 11.2 Zapisz, przy jakiej prędkości siła oporu powietrza będzie miała wartość 100 N.
Odpowiedź: Ok. 3,5 m/s
Zadanie 11.3 Co powinien zrobić rowerzysta, aby przy danej prędkości zmniejszyć opór powietrza?
Odpowiedź: Powinien się pochylić i zmienić pozycję ciała na bardziej opływową

Zadanie 12 - 19
Sprawdź rozwiązania

Zadanie 21
21.1.
Rolą rdzenia w transformatorze jest przenoszenie zmiennego pola mg z pierwotnego uzwojenia do wtórnego
Uzwojenie pierwotne transformatora zawiera 600 zwojów a wtórne 120 zwojów jeśli pominiemy straty energii elektrycznej to natężenie prądu w uzwojeniu wtórnym będzie: pięciokrotnie wyższe niż w uzwojenie pierwotnym.
Rdzeń transformatora można wykonać ze stali
21.2.
Podwyższenie napięcia nie oznacza podwyższenia mocy, gdyż podwyższając napięcie zmniejszamy równocześnie natężenie prądu.
21.3.
Wysokie napięcie jest stosowane w sieciach przesyłowych przystosowanych do transmisji energii na duże odległości pomiędzy źródłem energii, czyli elektrownią, a sieciami rozdzielczymi.
Z uwagi na wysokie napięcie przyłożone do stosunkowo cienkiego przewodnika jakim jest przewód energetyczny występuje tzw. zjawisko ulotu, które może prowadzić do powstawania znacznych strat przesyłanej energii. Dlatego też, przewody wysokiego napięcia są rozpinane najczęściej jako kilka (od dwóch do czterech) równoległych przewodów umieszczonych w stałej odległości od siebie. Powoduje to zmniejszenie gradientu pola elektrycznego dookoła takiego układu, co bezpośrednio prowadzi do redukcji ulotu, a tym samym obniżenia ewentualnych strat.

FILOZOFIA - POZIOM PODSTAWOWY

CZĘŚĆ I

ZADANIE 1
Stoicy – Zenon z Kition
Sceptycy – Pyrron z Elidy
Epikurejczycy – Epikur

ZADANIE 2
Św. Anzelm z Canterbury – dowód ontologiczny

ZADANIE 3
A. Metoda fizyki jest wzorcową dla wszystkich nauk.
nazwa stanowiska – fizykalizm

ZADANIE 4
C. Pani X ustępuje miejsca w tramwaju swojemu starszemu sąsiadowi, dlatego że tak trzeba.

ZADANIE 5
a) Myśli, egzystencjalizm
b) Osoba i czyn, personalizm

ZADANIE 6
a) eudajmonizm
b) empiryzm

ZADANIE 7
a) Determinizm
1. Pogląd, który głosi, że wszystko, co się wydarza, wydarza się z konieczności.
b) Sceptycyzm
2. Stanowisko kwestionujące możliwość poznania prawdy.

ZADANIE 8
Istnieją tylko przedmioty fizyczne
nazwa stanowiska: materializm
dyscyplina: ontologia

ZADANIE 9
A. Zdaniem Arystotelesa działanie dobroczynne jest najbardziej chwalebne, kiedy jest realizowane w stosunku do przyjaciela. FAŁSZ
B. Sokrates głosił, że wszelkie złe postępowanie jest dobrowolne. FAŁSZ
C. Zdaniem Kanta dobra wola to taka wola, która działa zgodnie z obowiązkiem. PRAWDA

ZADANIE 10
a) Jean Paul Sartre
b) Henri Bergson

CZĘŚĆ II

ZADANIE 11
męstwo, dobroć serca, prawość, godność własna, szlachetność motywacji

ZADANIE 12
Niezależność etyki polegać ma na braku związku pomiędzy faktycznym postępowaniem moralnym, a wiarą w Boga czy światopoglądem filozoficznym. Postępować moralnie mam nie dlatego, że wierzę w Kogoś Wszechpotężnego, w nagrodę życia po życiu czy też, że uznaję materię za podstawę bytu.

ZADANIE 13
Indyferentyzm to postawa zobojętnienia, między innymi wobec zagadnień moralnych. Mówi, że nie ma sensu i nie warto usiłować postępować moralnie, jeśli i tak nic od nas nie zależy.

ZADANIE 14
„Wszak po pierwsze, przyczynowość powszechna bynajmniej nie pociąga za sobą tego, iż wszystko, co ma zajść w przyszłości, zajdzie niezależnie od tego, co kto zrobi. Właśnie czyny tego lub innego człowieka mogą być niezbędne do pewnych spraw przyszłych, właśnie w toku działania przyczynowości powszechnej, podobnie jak do wybuchu burzy potrzebne są uprzednie ruchy i zmiany termiczne prądów atmosfery. Przyczynowość działa też i poprzez nas, a nie wyłącznie obok nas lub wbrew nam… Po drugie wolna wola jest złudzeniem tylko, jeżeli się rozumie wolność woli jako bezprzyczynowość naszych postanowień. Ale do uzasadnień etycznych tak rozumiana wolność woli nie jest potrzebna. Potrzebna jest wolność w sensie praktycznym, jako możność zrobienia tego, co się zechce, i tak, jak się zechce. A taką wolność wszyscy mamy, w ograniczonym zakresie oczywiście... I nie kłóci się ona bynajmniej z determinizmem, z doktryną o uprzyczynowieniu powszechnych zdarzeń."

ZADANIE 15
Etyka nie potrzebuje światopoglądowych uzasadnień. Wskazania etyki są według autora niezmienne, niezależne od wyznawania poglądów filozoficznych w zakresie ontologii, estetyki czy innych dziedzin filozofii. Oczywiście zarazem etyka pozostaje zależna od filozofii jako dyscyplina teoretyczna.

ZADANIE 16
Etyka niezależna jako system alternatywny w stosunku do etyki opartej na przykazaniach religijnych jest potrzebna, ponieważ osoby kierujące się zasadami etycznymi nie potrzebują ich uzasadnień pozaświatowych, aby postępować zgodnie z nimi.

ZADANIE 17
Etyka niezależna nie jest narażona na niebezpieczeństwo relatywizmu moralnego.

ZADANIE 18
Etyka powinna być niezależna od poglądów z zakresu ogólnej teorii bytu.

ZADANIE 19
Św. Augustyn uważał, że ludzie nie mają wolnej woli, a Kotarbiński zakłada, że zawsze mają oni wybór.
Św. Augustyn zakładał istotną rolę, łaski i predestynacji, a Kotarbiński ukazuje niezależność ludzi od sił pozaświatowych.
Św. Augustyn zakładał, że centrum świata człowieka powinien być Bóg, Kotarbiński przeciwnie.

ZADANIE 20
Kotarbiński uważa, że ludzie sami wiedzą, że słusznie i dobrze jest postępować etycznie natomiast święty Augustyn uzależnia od wiary w Boga i obietnicy życia wiecznego.

ZADANIE 21
człowiek jest wolny, zawsze ma wybór

ZADANIE 22
prakseologia

ZADANIE 23
reizm

FILOZOFIA - POZIOM ROZSZERZONY
CZĘŚĆ I

ZADANIE 1
Wybierz najlepsze uzupełnienie zdania: Heraklit z Efezu uważał, że
A. wszystko dzieje się w sposób względny.

ZADANIE 2
Zaznacz właściwą wersję klasycznej definicji prawdy zawartej w Metafizyce Arystotelesa
B. Powiedzieć, że istnieje o czymś, czego nie ma, jest fałszem. Powiedzieć o tym, co jest, że jest, a o tym, czego nie ma, że nie ma, jest prawdą.

ZADANIE 3
Zaznacz stwierdzenie charakterystyczne dla poglądów Kartezjusza.
B. W świecie istnieją dwie substancje.

ZADANIE 4
a) deizm
b) historycyzm

ZADANIE 5
a) Eudajmonizm
1. Pogląd filozoficzny upatrujący ostatecznego celu ludzkiego życia w szczęściu.

b) Ewidencjonizm
1. Przekonanie, że jedynym kryterium prawdy jest zgodność myśli z rzeczywistością.

ZADANIE 6
stanowisko: MORALIZM
dyscyplina: ETYKA

ZADANIE 7
Definicję budujemy podając rodzaj gatunkowy i różnicę gatunkową.
Krzesło jest to mebel, który służy do siedzenia.

ZADANIE 8
1. Dobro jest jedno i to samo dla wszystkich.
stanowisko przeciwstawne RELATYWIZM
2. Wszyscy ludzie są równi.
stanowisko przeciwstawne ELITARYZM

ZADANIE 9
A. Według Sokratesa źródłem zła jest błąd rozumu. PRAWDA
B. Według Kierkegaarda rozpacz jest chorobą, na którą się umiera. FAŁSZ
C. Estetyzm jest doktryną, która głosi, że sztuka służy celom moralnym. FAŁSZ

ZADANIE 10
Racjonalizm genetyczny: idee wrodzone, wiedza a priori
Empiryzm genetyczny: tabula rasa, poznanie zmysłowe

ZADANIE 11
autor: Edmund Husserl
stanowisko/kierunek: fenomenologia

ZADANIE 12
Nihilizm – to postawa filozoficzna i moralna, według niej nie istnieje żadna rzeczywistość substancjalna (metafizyczny), rzeczywistości nie można poznać (epistemologiczny), nie istnieją żadne pewne, ani absolutne wartości moralne (etyka).

ZADANIE 13
Do piątej drogi

ZADANIE 14
A. argumenty kosmologiczne

ZADANIE 15
Zenon, eleaci

ZADANIE 16
Arystoteles, Metafizyka

ZADANIE 17
Nieruchomy Poruszyciel

ZADANIE 18
Wszystko, co się porusza, musi być poruszane przez coś innego, ponieważ poruszanie czegoś jest wyprowadzaniem tego z możności do urzeczywistnienia, co może zrobić jedynie byt urzeczywistniony.

ZADANIE 19
1. Wszystkie ciągi występujące w przyrodzie są ciągami skończonymi
2. Wszystko, co istnieje jest częścią pewnego porządku, istnieje w pewnej hierarchii

ZADANIE 20
A. Byt konieczny może mieć swoją przyczynę w bycie przygodnym. FAŁSZ
B. Byt przygodny może mieć swoją przyczynę w bycie koniecznym. PRAWDA
C. Byt przygodny może mieć swoją przyczynę w bycie przygodnym. PRAWDA
D. Byt konieczny może mieć swoją przyczynę w bycie koniecznym. FAŁSZ

ZADANIE 21
Wszelka doskonałość obserwowalna w świecie jest stopniowalna. Jedną z doskonałości jest prawdomówność. Zatem musi istnieć istota najbardziej prawdomówna. Ją właśnie nazywamy Bogiem.

ZADANIE 22
a) Przykłady fizykalistyczne (fizyczne nieożywione)
spadający kamień, strzała
b) Przykłady ewolucjonistyczne (fizyczne ożywione)
ptaki budujące gniazda, mrówki budujące mrowisko

Można je wyjaśnić odmiennie, na przykład w odwołaniu do praw przyrody.

ZADANIE 23
1. doskonałość
2. niezmienność
3. rozumność
4. dobro
5. konieczność

Czytaj także:

Próbne testy maturalne 2011 - odpowiedzi

Matura 2011 - Dokładny terminarz egzaminów

Matura 2011 - Egzaminy dodatkowe i poprawki