Niepełnoetatowcy

Najwięcej problemów sprawia pracodawcom ustalanie niepełnoetatowcom wymiaru ich urlopu.

Choć większość uprawnień pracujących w pełnym i niepełnym wymiarze czasu pracy pozostaje taka sama, okazuje się, że zatrudnianie na niepełen etat budzi wiele wątpliwości.

Strony ustalają

Czy chcąc zatrudnić pracownika tylko na kilka godzin w tygodniu, możemy określić wymiar czasu jego pracy np. na 1/16 etatu? Okazuje się, że tak. Możliwe jest bowiem zawarcie umowy o pracę, w której wymiar czasu pracy będzie bardzo niski, w stosunku do pełnego wymiaru czasu pracy, Ale możliwe jest także takie określenie wymiaru czasu pracy, które będzie bliskie zatrudnieniu na pełnym etacie, np. 7/8 etatu. Ustalenia te uzależnione są tylko od woli stron zawierających umowę.

Nadliczbowo

A co z godzinami nadliczbowymi? Otóż, w przypadku zatrudnienia pracownika w niepełnym wymiarze czasu , przepisy Kodeksu pracy zobowiązują do zawarcia w umowie dodatkowego zapisu. Zgodnie z art. 151 par. 5 Kp., obowiązującym od 1 stycznia 2004 r., strony winny określić w umowie dopuszczalną liczbę godzin ponad ustalony wymiar czasu pracy, których przekroczenie będzie uprawniać pracownika do otrzymania (...) dodatku w takiej wysokości, jaka należy się za pracę w godzinach nadliczbowych”. Przyjęcie konkretnego ustalenia może być też uzależnione od rozkładu czasu pracy, w jakim pracownik zatrudniony w niepełnym wymiarze ma wykonywać pracę. W innej sytuacji prawnej jest pracownik zatrudniony na 1/2 etatu wykonujący pracę we wszystkie dni robocze po cztery godziny, w innej natomiast ten, którego rozkład czasu pracy przewiduje 8-godzinne dni pracy przeplatane wolnymi.

Staż pracy

Przy ustalaniu stażu pracy dla celów uprawnień pracowniczych określonych w przepisach powszechnie obowiązujących, okres zatrudnienia na podstawie umowy o pracę w niepełnym wymiarze czasu pracy jest takim samym okresem zatrudnienia, jak praca w pełnym wymiarze. Przy obliczaniu zakładowego stażu pracy dla celów długości okresu wypowiedzenia umowy na czas nieokreślony - zaliczeniu podlegają więc wszystkie okresy zatrudnienia u danego pracodawcy, bez względu na wymiar czasu pracy. Podobnie przy ustalaniu okresu zatrudnienia warunkującego wymiar urlopu należy uwzględniać wszystkie poprzednie okresy zatrudnienia, niezależnie od wymiaru czasu pracy.

Urlop zaokrąglony

Wiele problemów sprawia też pracodawcom ustalanie niepełnoetatowcom wymiaru ich urlopu. W jaki sposób np. udzielić urlopu wypoczynkowego pracownikowi zatrudnionemu na 1/4 etatu, a pracującemu tylko w poniedziałki i wtorki po pięć godzin?

W myśl przepisu art.154 par. 2 Kp., wymiar urlopu dla pracownika zatrudnionego w niepełnym wymiarze czasu pracy ustala się proporcjonalnie do wymiaru jego czasu pracy, biorąc za podstawę wymiar urlopu 20 lub 26 dni, przy czym niepełny dzień urlopu zaokrągla się w górę do pełnego dnia. Urlopu - zgodnie z art. 1542 par. 1 Kp. - udziela się w dni, które są dla pracownika dniami pracy, zgodnie z obowiązującym go rozkładem czasu pracy, w wymiarze godzinowym, odpowiadającym wymiarowi czasu pracy w danym dniu. Przy tym jeden dzień urlopu odpowiada 8 godzinom pracy. Gdy pracownik, pracuje tylko w poniedziałki i wtorki po pięć godzin urlop będzie miał tylko na te dni. Jeśli więc chce mieć cały tydzień wolny (od poniedziałku do piątku), musi zwrócić się o udzielenie mu urlopu tylko na poniedziałek i wtorek, ponieważ są to jego dni pracy. Z puli urlopowej odpisane zostanie mu 10 godzin (5 godzin x 2 dni).

Piotr Sterczała
Państwowa Inspekcja
Pracy w Poznaniu

Przepisy prawa pracy w żaden sposób nie ograniczają pracodawcy i pracownika w kwestii określenia konkretnego wymiaru czasu pracy, w jakim pracownik ma wykonywać pracę, ani też nie ograniczają zatrudnienia w niepełnym wymiarze czasu pracy do konkretnego rodzaju umowy o pracę.