Off Cinema: Życie obok życia

Niestety, najczęściej w takich próbach doszukuje się sensacji, chce grać na negatywnych wrażeniach. Rzadko kiedy filmowcy podchodzą do takich tematów uczciwie – bez uprzedzeń i założonych z góry tez.

Bezdomni są najbardziej wstydliwą częścią społeczeństw uważających się za „nowoczesne”. A bezdomni w Rosji? Vnutri Iriny Volkovej to dzień z życia moskiewskiej przychodni dla „obywateli bez stałego adresu zameldowania”. Podobnie jak jej pacjenci sam ośrodek też jest wstydliwy. - Nawet w nazwie nie chcą przyznać, że to po prostu bezdomni – mówi jeden z lekarzy. Ale niewiele ma czasu na rozmyślania. Przez jego gabinet przewija się cały leksykon najróżniejszych przypadków, nastolatka w ciąży, kobieta poparzona przez rury grzewcze, mężczyzna ze świerzbem, inny z gruźlicą, kolejny brutalnie pobity przez milicjantów, jeszcze inny pchnięty nożem...
Czy Irina Volkova stara się wstrząsnąć widzem za pomocą  takich obrazami? Szokuje, ale przez pełne wstrzemięźliwej delikatności podejście do filmowanych postaci. Zgodnie ze starą zasadą z filmów grozy – najbardziej boimy się tego, czego nie widać – w filmie Volkovej zmiany opatrunków, wrzody, odmrożenia etc. pojawiają się na ekranie tylko w małych częściach, przysłonięte drzwiami, półkami, którymi zastawione są ciasne pomieszczenia.
W tym całym przedziwnym lazarecie o swoje pracy opowiadają lekarze, pielęgniarki, pracownicy socjalni. Znają swoich pacjentów, dopytują się o nieobecnych. Są małą wyspą normalności na tym oceanie ludzkiej znieczulicy i nieszczęść.
Kino naprawdę wysokiej klasy.

Karuzelnicy to z kolei historia mężczyzn podróżujących między Łodzią a Białą Podlaską z „Wesołym miasteczkiem grubego Zdzisia”. Za ciężką fizyczną pracę przy nieustannym rozstawianiu, a potem składaniu i transportowaniu zabawowych urządzeń zarabiają niewiele. Na dodatek obowiązuje ich więcej niż wojskowy rygor – zero jakiegokolwiek alkoholu. Jednak są ze swoim lunaparkiem na dobre i na złe. Narzekają, ale wiedzą, że to prawdopodobnie jedyne miejsce, w którym mogą liczyć na zatrudnienie i codzienne ciepłe posiłki. Jakub Piątek przedstawia całą galerię ludzkich postaci, których los wyrzucił na margines życia. Bez rozczulania się, ale i bez surowego osądu.

Czy prostytutka może mieć normalne życie, chłopaka? Tak, jeśli nie uważa się za przedstawicielkę najstarszego zawodu świata. Miyuki należy do tego rodzaju chińskich dam lekkich obyczajów, które spotykają się z różnymi mężczyznami, ale to one decydują, czy będą uprawiać z nimi seks. Dlatego we własnych opiniach nie są prostytutkami. Miyuki bez oporów rozmawia o źródle swojego utrzymania. To dla niej sposób na dojście do pieniędzy, które pozwolą na otworzenie własnej kawiarni. Liu Ming doprowadza w swoim filmie do tego, że dziewczyna się otwiera i zrzuca maskę twardej, zahartowane w życiu niezależnej, utrzymującej swojego chłopaka prostytutki. Tylko, czy ta chwila jest rzeczywiście prawdziwa? A może to kolejna maska? Ten problem każdy widz musi rozwiązać samodzielnie.

Michał Dawidowicz w Krupce 0,5 postanowił przedstawić dwóch mężczyzn mieszkających w jednym podupadłym wiejskim gospodarstwie. Zapuszczeni w wyglądzie, nieporadni w codziennych czynnościach – od gotowania zupy do przycinania konara drzewa okazują się być świetnie zorientowani w polityce, sztuce, literaturze... Świetnie uchwycony kontrast zostaje na długo w pamięci widza.

Więcej o XII Międzynardowym Festiwalu Filmowym Off Cinema przeczytasz w naszym Serwisie Specjalnym: