Stwierdzenie nieważności małżeństwa jest trudne, ale nie niemożliwe. Ile ich było w Gnieźnie?

Przysięga przed Bogiem ma łączyć pary aż do śmierci. Dla wielu wiernych jest to najwyższy wymiar okazania miłości nie tylko drugiej połówce, ale też i Bogu.

Według Kodeksu prawa kanonicznego z 1983 r. powodem unieważnienia małżeństwa kościelnego może być sytuacja, w której ktoś składa przysięgę małżeńską wbrew swojej woli – w celu poprawienia sytuacji materialnej, z przymusu, ratowania opinii lub innych osobistych pobudek lub przy błędzie dotyczącym tożsamości danej osoby. Są też inne powody takie jak zaburzenia psychoseksualne, zaburzenia osobowości, uprzednia i trwała impotencja czy powinowactwo i pokrewieństwo. Nie jest jednak łatwo otrzymać stwierdzenie nieważności małżeństwa uprzednio złożonego w kościele. Jeśli jedno z małżonków spełnia powyższe kryteria, a uprzednio wniesiono pozew o rozwód w sądzie, to niezbędne będzie dołączenie go oraz aktu małżeństwa i skargi powodowej według norm prawa kanonicznego do akt skierowanych do Trybunału Metropolitalnego. Czasem potrzebne są też inne dokumenty. Co robić dalej, by uzyskać „kościelny rozwód”?

- Nieprawidłowe jest powiedzenie „unieważnienie małżeństwa”. Trzeba używać poprawnego sformułowania tzn. „stwierdzenie nieważności”, co oznacza, że dane małżeństwo zawarte było nieważnie. Sądy kościelne nie unieważniają ważnie zawartych małżeństw, bo nie mają takiej władzy, a orzekają, że małżeństwo było z jakiegoś powodu zawarte nieważnie. Trzeba na to zwracać uwagę, bo jest to duży skrót myślowy, który wprowadza w błąd

– informuje Ks. Remigiusz Malewicz, Rzecznik Archidiecezji Gnieźnieńskiej.

Jak podają statystyki, w 2023 roku w Gnieźnieńskim Trybunale Metropolitalnym zapadło za nieważnością małżeństwa w I Instancji 25 wyroków.

- W I Instancji prowadzone są sprawy w sytuacji, gdy jedna ze stron mieszka na terenie archidiecezji gnieźnieńskiej lub na tym terenie zawarto małżeństwo sakramentalne. W Trybunale Gnieźnieńskim w 2023 roku jako w Sądzie apelacyjnym zapadło 13 wyroków stwierdzających nieważność małżeństwa. Trybunał Gnieźnieński jest Sądem apelacyjnym dla Sądu Biskupiego w Bydgoszczy i Sądu Duchownego we Włocławku oraz Ordynariatu Polowego. Do Sądu apelacyjnego mogą zgłaszać się osoby, które nie zgadzają się z wyrokiem I Instancji

– poinformował ks. Malewicz

Choć nie są znane dane dotyczące liczby zawartych w 2023 roku sakramentalnych małżeństw, to w 2022 roku było ich 1961.