Święty Marcin patronem piwa i... abstynentów

Dawno temu istniał w Poznaniu piękny zwyczaj. Zimową porą robotników podążających do domów za miastem obdarowywano na drogę dzbanem podgrzanego piwa. Żaden nie czuł mrozu, a do domu wracał uśmiechnięty i co by nie mówić. Trunek miał wzięcie, że hej. Dość powiedzieć, że pod koniec XIX wieku na jednego poznaniaka przypadało rocznie 109 litrów piwa.

Nasi przodkowie uważali piwo za trunek szlachetny zdrowiu służący To też trudno się dziwić, że smak piwa znali poznaniacy już od kołyski. Jak tylko matka przestawała karmić dziecko piersią, to podstawowym posiłkiem w diecie malucha stawała się papka z chleba, masła i... piwa. Tak ulepione kulki przykładano dziecku do buzi, a to ssało aż miło.

Z piwem wiązały się też wiejskie obyczaje. Przykładowo we wsi Wilda istniał zwyczaj, że każdego roku po Bożym Ciele nowi mieszkańcy wsi musieli zaprosić wszystkich dorosłych osobników na tzw. popijawę. Jeśli akurat rok był kiepski, a nowych nie przybyło, wówczas sołtys sięgał do gminnej kasy i zwyczajowi stawało się zadość.

Czytaj też: Małe piwko do kołyski... poznaniaka

Pomimo ogromnej tradycji, Polacy nadal nie mają własnego patrona piwa. Raczej włączają się w obchody świąt popularnych w innych krajach. Najczęściej święto piwa obchodzimy 17 marca, w irlandzkie obchody Dnia Świętego Patryka. Sam św. Patryk – patron Irlandii – to urodzony w Walii biskup. Symbol Irlandii - zielona koniczynka, został właśnie przejęty od św. Patryka, który liść koniczyny wykorzystywał w swoich kazaniach. Do dziś mówi się w Irlandii, że to on wygnał węże z kraju. Co ciekawe św. Patryk jest również patronem Policji w USA. Jednak nie jest on jedynym znanym na świecie patronem złotego trunku…

Pierwszym patronem piwa został Gambrinus. Był synem Henryka, księcia Brabantu i powabnej Alix księżnej burgudzkiej. Urodził się w 1251 roku, a później władał ziemiami Brabandu, Lothieru i Limburga. Zdobył sławę jako dzielny rycerz uczestnicząc w wielu turniejach rycerskich. Miał tytuł protektora cechu piwowarów i zasłynął z prawdziwie „cudownych” zdolności wlewania w siebie beczek piwa. Któż w tym czasie nie słyszał o Gambinusie, otyłym mężczyźnie siedzącym w zbroi na beczce piwa, z wieńcem zboża na głowie i radośnie wypijającym kufel złocistego napoju. Kult świętego Gambrinusa rozpowszechniał się szybko w Niderlandach, Niemczech i Francji.

Słowianom jakoś pierwszy piwny patron nie przypadł do gustu, chociaż jest patronem m.in. wielkiego morawskiego browaru. Dlatego szybko pojawili się kolejni patroni.

Był nim św. Arnulf żyjący prawdopodobnie na przełomie VI i VII wieku. Był biskupem Metzu słynącym ze swej krzepkości, ponieważ podnosił z łatwością wozy drabiniaste i beczki z piwem. Zasłynął ponoć z cudownego rozmnożenia piwa i uratowania tym sposobem oblężone przez Arabów miasto w południowej Francji.
Później pojawił się drugi Arnulf żyjący na przełomie X i XI wieku. Urodził się jako syn piwowara, a później został biskupem Soissons. Jak głosi legenda w czasie panującej zarazy uratował życie tysiącom wiernym. W trakcie swoich kazań nakazywał wiernym pić piwo, którego zarazki cholery, czarnej ospy i tyfusu się nie imały. Rokrocznie 18 sierpnia przybywają do miejscowości Tieghem liczne procesje belgijskich piwowarów, by uczcić pamięć i pomodlić się za duszę zacnego Arnulfa.

Mówiąc o patronach złotego trunku nie sposób pominąć świętego Floriana, patrona monachijskich piwowarów i piwiarni. 4 maja we wszystkich kościołach miasta uroczyście celebruje się msze w jego intencji. Dla nas ten święty już jest „zajęty” jako patron strażaków.

Według Biblii z kolei patronem piwowarów jest św. Mikołaj z Miry, który zmarł 6 grudnia, a my na pamiątkę w tym dniu obdarowujemy się prezentami. Jest on przypisany jeszcze jako patron gorzelników, rybaków, marynarzy, rolników, piekarzy i innych zawodów.

W Niemczech swojego opiekuna mają nie tylko piwowarzy ale i handlujący piwem. Jest nim św. Marcin, który w Polsce jest patronem Poznania i związany jest z innymi tradycjami. A na dodatek jest on również patronem abstynentów i nie pijących alkoholików.

Z kolei Międzynarodowy Dzień Piwa obchodzony 5 sierpnia jest stosunkowo młodym świętem, obchodzonym dopiero od 2007 roku, ale za to niezwykle popularnym, szczególnie w Kanadzie i Stanach Zjednoczonych.

Kto zatem powinien być patronem piwa? Sprawa jest otwarta.