XIII Off Cinema: To ludzie, a nie duchy!

Gdzieś na Słowenii żyje rodzina, w której oboje rodziców i jeden z synów są upośledzeni umysłowo. Drugi – poza nadpobudliwością, niemożliwością dłuższej koncentracji i skupienia – jest w pełni normalny. Jednak czy można wychowując się w takich warunkach spełniać normy, jakie społeczeństwo wyznacza „normalnym”?

Kadr z filmu "Rodzina", reż. Rok Biček

Dzięki filmowi Rodzina w reżyserii Roka Bičeka przekonujemy się, że ta dziwna na pierwszy rzut oka rodzina jest w gruncie rzeczy normalniejsza niż jedna z tzw. normalnych rodzin. Żadne z rodziców nie jest upośledzone na tyle ciężko, by nie móc wychowywać dzieci. Znają swoje ograniczenia intelektualne i potrafią z nimi żyć. A jak się w tej całej sytuacji odnajduje ich syn? Czasami bywa opryskliwy – jakby wiedząc, że pewne rzeczy musi zaakcentować dużo mocniej, by rodzice go zrozumieli, opiekuje się upośledzonym bratem – traktuje ich wszystkich zupełnie zwyczajnie – i ta normalność stosunków przekłada się też na relacje znajomych, kolegów. Nakręcona nieco „z boku” „Rodzina” zmusza do zastanowienia nad granicami „normalności” i „szczęścia”.

Krótka etiuda Rysa Krzysztofa Nowickiego przenosi nas do małego pokoiku w Filmotece Narodowej, gdzie siedzą dwie kobiety zajmujące się konserwacją kopii filmowych. Każda rola taśmy filmowej przesuwa się metr po metrze między palcami kobiet, które wyłapują nawet najmniejsze uszkodzenie perforacji, wycinają wadliwy kawałek taśmy i sklejają. Robią to zupełnie mechanicznie, a w tym samym czasie rozmawiają - o swoim życiu, o filmach jakie ostatnio widziały w kinie. Ładny dokumentalny obrazek dnia codziennego.

Kadr z filmu "Rysa" reż. Krzysztof Nowicki

Z drugiego konkursowego zestawu XIII Off Cinema największe wrażenie robi fiński obraz Duchy Jana Ijasa. Przenosimy się w nim do małego miasteczka, gdzieś 500 km od Kręgu Polarnego – jednak nie poznamy mieszkańców wielu domów. Nie zobaczymy nawet żadnego rdzennego mieszkańca miasteczka. Odwiedzimy budynek byłej fabryki kopert, w którym był już komisariat policji, a teraz jest ośrodek dla azylantów.

Kadr z filmu "Duchy" w reż. Jana Ijasa

Morgan – główny bohater i narrator opowieści określa to miejsce jako „magazyn ludzi” - różnych narodowości, kolorów skóry, w różnym wieku… Niektórzy z nich nigdy nie wychodzą, nie wiedza jak wygląda świat na zewnątrz. Inni znikają na kilka miesięcy, potem pojawiają się znowu. Jeszcze inni robią wypady do sąsiedztwa by w kilu na oczach męża gwałcić jego żonę… Łączy ich jedno – nikt nie traktuje miejsca, w którym przyszło im żyć jak domu. Czują się zawieszeni między światem realnym a bolesną przeszłością. Czas biegnie tu zupełnie inaczej – „jestem tu może miesiąc albo dwa – nie wiem” – mówi Morgan. A wszyscy mieszkańcy byłej fabryki kopert są jak niewidoczne dla świata istoty – duchy. „A może głupcy?” – zastanawia się Morgan.

Z powodu kłopotów technicznych nie udało się dokończyć projekcji ostatniego filmu tej prezentacji – „Przełamując mury” Pawła Ferdka. W całości zostanie zaprezentowany przy innej okazji.

II prezentację konkursową możemy jeszcze zobaczyć 20 listopada 2009 o godz. 10 w Sali Kameralnej CK Zamek. Na wszystkie festiwalowe projekcje wstęp jest wolny. Sprawdź program całego festiwalu.