Powstańcy Wielkopolscy w walkach o granice III RP

Na szczególną uwagę w Powstaniu Wielkopolskim zasługuje doskonała organizacja, dzięki, której poznaniacy w krótkim czasie wystawili sprawną 60 tysięczną armię. Na jej czele stanął początkowo mjr Stanisław Taczak i zdobywca Przemyśla mjr Julian Stachiewicz, a od stycznia 1919 r. gen. Józef Dowbor-Muśnicki. Do podpisania traktatu wersalskiego Wielkopolska stanowiła odrębną dzielnicę, nie połączoną z resztą Polski. Powstańcy w ciągu kilku tygodni odnieśli wiele znaczących zwycięstw, dzięki którym Wielkopolska znalazła się w granicach odrodzonego państwa polskiego.

Od 1 sierpnia 1919 roku armia wielkopolska weszła w skład odrodzonego Wojska Polskiego. Zorganizowane po Powstaniu Wielkopolskim siły zbrojne były fenomenem na skalę europejską. Armia Wielkopolska posiadała własne umundurowanie, nazewnictwo, regulaminy, była też dobrze wyposażona. W swoich szeregach miała świetnie wyszkolonych żołnierzy i znakomitych dowódców Zwycięstwa Wojsk Wielkopolskich zwanych potocznie "Poznańczykami", lub "Rogatymi Diabłami" walnie przyczyniły się do ostatecznego rezultatu wojny polsko-bolszewickiej 1919-1920.

Na początku sierpnia 1920 r. dwie wielkopolskie dywizje piechoty: 14. i 15., przebywały w pobliżu Dęblina, w okolicy Wieprza. Znalazły się w składzie Frontu Środkowego, dowodzonego przez generała Edwarda Rydza-Śmigłego. Z kolei 17. dywizja piechoty stawiła się na północ od Warszawy w rejonie Modlina. Była to najwartościowsza dywizja uderzeniowa 5. Armii gen. Władysława Sikorskiego. Poznaniacy brali udział w najważniejszych walkach podczas Bitwy Warszawskiej.

6 grudnia 1920 r. w Zelwie na Litwie Józef Piłsudski udekorował sztandary oddziałów 14. dywizji piechoty krzyżem Virtuti Militari. Podczas swojej przemowy marszałek podkreślił, że poza 1. Dywizją Legionową mógł "bez wahania" liczyć tylko na "14. Dywizję Wielkopolską". Zdaniem Naczelnego Wodza 14 Wielkopolska Dywizja Piechoty obok 1 Dywizji Piechoty Legionów należała do najlepszych polskich formacji piechoty. Wchodzący w jej skład 15 pułk został uznany przez niego za najlepszy w polskiej armii. Przemawiając na uroczystości w Poznaniu, do którego przybył, by osobiście odznaczyć sztandar pułku Piłsudski powiedział: "Tam gdzie byliście, byliście doskonali - historia lwią część zwycięstw wam przypisać musi. W tej dziedzinie jesteście najlepszym pułkiem, jaki znam, mówię wam szczerze i otwarcie".

W tym roku nie brakowało momentów, podczas których w przestrzeni medialnej przypominano o zwycięskim Powstaniu Wielkopolskim. W październiku tego roku na ekrany kin weszła długo oczekiwana „Bitwa Warszawska 1920” Jerzego Hoffmana. W scenach batalistycznych zagrali między innymi członkowie Stowarzyszenia Grupy Historycznej „3 Bastion Grolman” , którzy wcieli się w rolę żołnierzy poznańskich jednostek walczących w tejże bitwie. W listopadzie na ryku muzycznym pojawił się niezwykły album „Powstanie Wielkopolskie. Potrafimy zwyciężać” – płyta w całości poświęcona zwycięskiemu powstaniu. Hołd powstańcom oddali młodzi muzycy z naszego regionu. Warto przypomnieć również tegoroczną sierpniową, jak dotąd największą inscenizację historyczną, zrealizowaną w Poznaniu – Poznańczycy 1919-2011. Widowisko odbyło się na Ostrowie Tumskim. W rekonstrukcji bitwy o Bobrujsk roku wzięło udział 150 żołnierzy piechoty, 50 ułanów na koniach oraz dwa czołgi, które wykorzystano w filmie "1920. Bitwa Warszawska". Całość przygotowała Grupa Rekonstrukcji Historycznej "3 Bastion Grolman". Do Poznania przybyły także grupy rekonstrukcyjne z Gdańska, Warszawy i Przemyśla.

Aby zobaczyć więcej zdjęć, przejdź do galerii