System kaucji za butelki od 2023 roku? Butelki i puszki można będzie zwrócić bez paragonu. Co się zmieni?

Wprowadzenie systemu kaucyjnego ma zmniejszyć zanieczyszczenie środowiska przez odpady i zapewnić lepszy surowiec do recyklingu.

- Aby system funkcjonował prawidłowo, musi być powszechnie dostępny, a także zapewniać łatwy zwrot opakowania i odzyskanie kaucji. Chcemy, żeby był on czytelny dla użytkowników, dlatego zaproponowaliśmy objęcie systemem także innych opakowań szklanych – powiedział wiceminister klimatu i środowiska Jacek Ozdoba.

Zgodnie projektem ustawy system kaucyjny obejmie butelki szklane do 1,5L (jednorazowego oraz wielorazowego użytku), puszki aluminiowe do 1L oraz butelki z tworzywa sztucznego do 3L.

Jak wyjaśniło ministerstwo, włączenie do systemu kaucyjnego szklanych butelek jednorazowego użytku o pojemności do 1,5L ma pomóc rozwiązać problem zanieczyszczania środowiska tzw. małpkami, natomiast włączenie puszek aluminiowych do 1L ma przyczynić się do wzrostu poziomów ich zbierania, które według branży zwiększą się o 10 proc., czyli ok. 400 mln szt.

Nie jest znana jeszcze wysokość kaucji opakowań objętych systemem, ale ustawa ma określać maksymalną stawkę kaucji, a stawki dla poszczególnych rodzajów opakowań objętych systemem będą określone w rozporządzeniu.

Do odbioru opakowań i zwrotu kaucji zobowiązane mają być sklepy o powierzchni handlowej powyżej 100 m2. Mniejsze sklepy będą mogły przystąpić do systemu dobrowolnie. Wszystkie jednostki będą natomiast zobowiązane do pobierania kaucji.

Kierunek zmian pozytywnie ocenia Wojciech Kruk, prezes Wielkopolskiej Izby Przemysłowo-Handlowej, jednak wskazuje na niebezpieczeństwo przerzucania kosztów systemu na samorządy, przedsiębiorców a w konsekwencji na konsumentów. - Obawiam się, że system wejdzie w życie, ale nie będzie działał a w pierwszym okresie - komentuje.

Z kolei Robert Kalak z Koalicji ZaZieleń Poznań uważa, że system powinien objąć także kartony po napojach, papierosach i chipsach, bo one bywają najczęściej spotykanymi śmieciami. - Sama kwota kaucji za opakowania powinna być wystarczająco wysoka, tak żeby opłacało się podnieść puszkę czy butelkę - mówi.

Zastrzeżenia do zaproponowanego projekt ma Konfederacja Lewiatan. - Nowy system powinien obejmować wyłącznie butelki jednorazowego użytku po napojach z tworzyw sztucznych PET, a także metalowe puszki po napojach. Natomiast w odniesieniu do butelek szklanych wielokrotnego użytku powinny być kontynuowane obecnie funkcjonujące systemy dobrowolne – mówi Agata Bator, ekspertka Konfederacji Lewiatan.

Obecnie największym hamulcem w zwrocie butelek jest konieczność okazania paragonu i zwrotu opakowań w tym samym miejscu. Jednak już teraz w Poznaniu są punkty, gdzie butelki można oddać w dogodny sposób. Są to m.in. sklepy Carrefour przy ulicach:

• Al. Solidarności 47,
• Góreckiej 30,
• Pleszewskiej 1,
• Kosmonautów 104,
• Zamenhofa 133,
• Półwiejskiej 42

Punkty przyjmują butelki (bez znaczenia jest miejsce zakupu), które znajdują się w asortymencie sklepu. W przypadku posiadania paragonu zwracane są pieniądze, a bez dowodu zakupu klient otrzymuje zwrot w formie e-bonu do wykorzystania w sklepie.

Butelki bez paragonów przyjmuje również Kompania Piwowarska w Poznaniu. - W 2019 roku utworzyliśmy w Poznaniu, niedaleko browaru, pilotażowy punkt skupu butelek wielokrotnego użytku. Punkt został uruchomiony w celach edukacyjnych (szkło jest cennym surowcem, a szklana butelka zwrotna może być wykorzystana nawet 20 razy), a także by dać konsumentom dodatkową możliwość zwrotu opakowań - informuje Natalia Rostowska.

• Konsumenci, bez konieczności okazania paragonu, mogą oddać do skupu butelki wszystkich polskich producentów
• Za opakowania marek Kompanii Piwowarskiej zwracane jest 50 gr
• Za pozostałe butelki 30 gr
• Skup butelek zwrotnych mieści się w pobliżu browaru Kompanii Piwowarskiej – Lech Browary Wielkopolski, w Centrum Handlowym M1 przy ulicy Szwajcarskiej 14
• Jest czynny od poniedziałku do piątku w godz. 10:00 - 16:00