Współczesna Zapolska z demonami

- Bardzo się cieszę, że sięgamy do Gabrieli Zapolskiej, do jednego z jej bardziej znanych dramatów – mówi Paweł Szkotak, dyrektor poznańskiego Teatru Polskiego. - Dana Łukasińska przepisała właściwie ten tekst na nowo i to jest chyba najbardziej radykalna do tej pory reinterpretacja klasyki.

Ze słowem „radykalna” nie zgadza się jednak dramaturżka Dana Łukasińska, autorka nowego odczytania klasycznego już, bo powstałego na początku ubiegłego wieku dramatu Gabrieli Zapolskiej.

- To jest zbyt duże słowo – mówi Daria Łukasińska. – Zachowany został szkielet dramaturgiczny, sytuacje i właściwie wszystkie sceny.

Łukasińska przyznaje, że owszem, zmienił się język, bo ten sprzed stu lat był zupełnie inny, ale zmieniła się także sytuacja kobiety w społeczeństwie i to także trzeba było uwspółcześnić. Do oryginalnego tekstu dodała także kilka nowych wątków, stąd podtytuł sztuki – „Obyczaje dzikich”. Na scenie pojawią się cztery dodatkowe postacie – demony. Nie będą mówić, ale będą miały istotny wpływ na przebieg sytuacji i wydarzenia, które się dzieją w rodzinie.

- „Radykalne” to zbyt mocne słowo, ale starałam się dodać coś od siebie do tego dramatu. Mam nadzieję, że pani Gabriela Zapolska mi to wybaczy – dodaje Łukasińska.

Reżyser poznańskiego spektaklu Agnieszka Korytkowska-Mazur zaznacza, że pomimo wprowadzonych zmian to dalej jest „Ich czworo”, tyle, że z podtytułem „Obyczaje dzikich”. To dalej dramat Zapolskiej, tyle, że przeniesiony w realia współczesnego świata. Z tego powodu pewne wątki musiały zniknąć, a inne się zmieniły. Na scenie Teatru Polskiego nie znajdziemy więc całego aspektu socjologicznego – rozwarstwienia społecznego, który u Zapolskiej był bardzo silnie akcentowany, a któego na dzisiejsze czasy nie da się przełożyć.

- Pytanie, które sobie zadałam, biorąc ten tekst do ręki, brzmi: w jaki sposób te konflikty międzyludzkie - damsko-męskie, rodzinne, intymne, osadzone przez nią w tamtym świecie, da się przełożyć na dzisiejszy świat – wyjaśnia Agnieszka Korytkowska-Mazur. – Chodzi o to, aby pokazać, jaka jest kondycja tej rodziny.

Reżyser wyjaśnia także znaczenie demonów. To, jak tłumaczy, rozwinięcie istniejącej u Zapolskiej roli Mandragory.
- U nas te demony podsycają to, co mnie najbardziej mnie w tym tekście interesuje – w jaki sposób niespełnienia ludzi sumują się w ich piekło, ile waży słowo, a także że często słowo można postawić na jednej szali z czynem – opowiada Agnieszka Korytkowska-Mazur.

Dlatego w „Ich czworo. Obyczaje dzikich” znajdziemy dużo rozważań o tym, co się dzieje, gdy nie ponosimy odpowiedzialności za nie tylko popełnione czyny, ale także za wypowiedziane słowa, niespełnione obietnice, czy zakłamanie samego siebie.

- To, co jest najważniejsze dla mnie, to pokazanie że jesteśmy częścią gry, której reguły nie do końca sami ustanawiamy, że musimy ponosić konsekwencje nie tylko naszych czynów i nie tylko naszych zobowiązań – dodaje reżyser.

„Ich czworo. Obyczaje dzikich” oglądać będziemy mogli na scenie Teatru Polskiego od piątku, 23 kwietnia. Spektakl wystawiany jest w ramach 3. Europejskich Spotkań Teatralnych Bliscy Nieznajomi - "Święta rodzina?".

Gabriela Zapolska
ICH CZWORO. OBYCZAJE DZIKICH

Dramaturgia: Dana Łukasińska

Reżyseria: Agnieszka Korytkowska-Mazur
Scenografia: Jacek Malinowski
Kostiumy: Agnieszka Stanasiuk
Muzyka: Paweł Betley
Ruch sceniczny: Maciej Zakliczyński
Projekcje: Sylwek Łuczak
Reżyseria świateł: Mateusz Wajda

Asystent reżysera: Paweł Siwiak
Inspicjent: Maria Skowrońska-Ferlak

Obsada:
Mąż (Profesor) Andrzej Szubski
Żona Barbara Krasińska
Córka (Lila) Katarzyna Dałek
Fedycki (Kochanek) Piotr B. Dąbrowski
Wdowa Teresa Kwiatkowska
Mania (Doktorantka) Oriana Soika
Demon 1 Zbigniew Waleryś
Demon 2 Paweł Siwiak
Demon 3 Anna Sandowicz
Demon 4 Wojciech Kalwat

Śpiew: Janusz Szrom, Anna Sandowicz

Bliscy Nieznajomi pojawią się ponownie w czerwcu! Przerwane przez tragiczne wydarzenia pod Smoleńskiem Europejskie Spotkania Teatralne Bliscy Nieznajomi – "Święta rodzina?" będą dokończone w czerwcu. Niestety, z przyczyn finansowych, program będzie uboższy.