Istota, cele i zakres działań ekonomii społecznej w Polsce

Wiele krajów UE, w tym również Polska, zwraca się coraz częściej w kierunku ekonomii społecznej. Jest to przede wszystkim wyraz kryzysu sektora publicznego, jak i państwa opiekuńczego. Poszukiwane są nowe formy włączenia obywateli w działalność organizacji trzeciego sektora, zwłaszcza w zapewnieniu usług społecznych, w szczególności z powodu: systematycznego zmniejszania wydatków publicznych, starzenia się społeczeństw (niż demograficzny), jak i demokratycznego deficytu na istniejących poziomach władzy publicznej.

Ekonomia społeczna (ES) to szczególna forma przedsiębiorczości o specyficznych cechach, którą ocenia się przede wszystkim poprzez jej wkład w dziedzinę spójności społecznej, solidarności, jak i rozwoju terytorialnego. Mimo, że dotyka ona wielu sfer życia ekonomicznego, to jednak największe jej znaczenie uwidacznia się w takiej działalności, która skupiona jest wokół potrzeb społeczeństwa i jego członków.

Zasadniczymi wartościami ekonomii społecznej jest: solidarność, samorządność, partycypacja, odpowiedzialność oraz niezależność.

Jednostki ekonomii społecznej nastawione są nie tylko na cel gospodarczy, ale przede wszystkim na misję społeczną. Podmioty ES realizują cele społeczne, z których najistotniejszym jest przeciwdziałanie wykluczeniu społecznemu, w przeciwieństwie do gospodarki prywatnej, w której główny nacisk kładziony jest na zysk. Podmioty ES kontrolowane są przez obywateli oraz organizacje obywatelskie.

Ekonomia społeczna realizuje także takie cele jak: wspieranie kreowania wspólnego dobra poprzez wpływanie na ogólne stosunki klas społecznych, które należą do wspólnoty; integrowanie poszczególnych grup społecznych jako całości w społeczeństwie oraz regulowanie stosunków między tymi grupami; utrwalenie i wzmocnienie wewnętrznych, materialnych powiązań w danej społeczności oraz zapewnienie ładu życia zbiorowego ludzi; poprawienie procesu dystrybucji; zwalczanie antagonizmów społecznych; zapewnienie stabilnego i ciągłego osiągania celów społecznych; ciągłe dążenie do zapewnienia równowagi pomiędzy wymogami prawnymi, jak i etycznymi; polepszenie pozycji społecznej oraz gospodarczej osób; wspieranie zarówno godności, jak i wolności ludzi pracy, a także polepszenie warunków pracy oraz życia ludności; zapewnienie osiągania minimalnych standardów socjalnych; zapobieganie przejawom patologii społecznej oraz minimalizowanie źródeł jej powstawania; zarówno przeciwdziałanie, jak i łagodzenie konfliktów oraz zaburzeń podczas zachodzących procesów społecznych; ochrona grup społecznych, które są szczególnie narażone na krzywdy, szkody, kłopoty oraz niebezpieczeństwa.

Do innych prorozwojowych funkcji ekonomii społecznej zalicza się: wzmacnianie kapitału społecznego; pobudzanie aktywności obywatelskiej – solidarnej i z osobistym zaangażowaniem osób; generowanie wysoko jakościowych miejsc pracy oraz poprawianie poziomu życia; tworzenie materialnych baz służących działaniom organizacji obywatelskich; popularyzowanie alternatywnych form kredytowania; urzeczywistnianie idei obywatelskich; regenerowanie lokalnej przestrzeni publicznej oraz ułatwianie reformowania sektora usług publicznych.

Istnieje wiele różnych grup zagrożonych wykluczeniem społecznym, przyglądając się bliżej są to następujące osoby: zagrożone marginalizacją, będące w trudnej sytuacji życiowej, bezdomne, bezrobotne, uzależnione od alkoholu, narkotyków oraz środków odurzających po ukończonym leczeniu odwykowym, niepełnosprawne, zwolnione z zakładów karnych oraz osoby chore umysłowo po ukończonym leczeniu.

Wszystkie wymienione wyżej grupy osób są beneficjentami ekonomii społecznej. Aktywizacja i włączenie ich do gospodarki rynkowej przyczynia się do zwiększenia spójności społecznej - zwłaszcza w obszarach, w których administracja publiczna nie podejmuje odpowiednich działań aktywizujących i zapobiegawczych.

Zapraszamy do udziału w projekcie.

Biuro Projektu:
Wyższa Szkoła Zawodowa „Kadry dla Europy”
ul. R. Strzałkowskiego 5/7 (pok. 11)
60-855 Poznań
tel. kom: 515 772 663
e-mail: [email protected]
www.kadryekonomiispolecznej.pl