Jakie tajemnice kryje Obiekt Specjalny Templewo? Cześć IV

Ćwiczenia Able Archer 83 rozpoczęły się 2 listopada. Podobne symulacje przeprowadzano w poprzednich latach, jednak te ćwiczenia ze względu na trudną sytuację międzynarodową miały charakter wyjątkowy. Napięcie dyplomatyczne utrzymywało się od wielu miesięcy. Wiosną 1983 r. prezydent USA Ronald Reagan w słynnym przemówieniu nazwał ZSRR „imperium zła”. Podjął wtedy decyzję o uruchomieniu Programu Obrony Strategicznej, którą media nazwały Programem Gwiezdnych Wojen.

Rosjanie w tym czasie brutalnie interweniowali w Afganistanie. 1 września 1983 r. radziecki myśliwiec SU 15 zestrzelił pasażerskiego boeinga koreańskich linii lotniczych z 269 osobami na pokładzie. Samolot zboczył z kursu z powodu awarii sprzętu nawigacyjnego i znalazł się w przestrzeni powietrznej ZSRR.

Podczas manewrów Able Archer 83 sprawdzano koordynację centrów dowodzenia we wszystkich państwach członkowskich NATO na wypadek nagłego zagrożenia ze strony sił Układu Warszawskiego. Użyto nowego formatu szyfrowania wiadomości. Zarządzono ciszę radiową. Wprowadzono symulowany alarm DEFCON1. Przygotowano również odwetowy atak nuklearny, w którym wymieniono 25 tysięcy celów wojskowych, 15 tysięcy przemysłowych i 500 związanych z radzieckim dowództwem w państwach Układu Warszawskiego.

W ćwiczeniach wzięły udział głowy europejskich państw m.in. Margaret Thatcher i Helmut Kohl. Planowany był również udział prezydenta Reagana, wiceprezydenta George'a Busha i sekretarza obrony Caspara Winenberga, jednak doradca ds. bezpieczeństwa narodowego Robert McFarlane uznał, że mogło to być zbyt ryzykowne.

W maju 1981 na polecenie Politbiura KGB przystąpiło do realizowania supertajnego planu wywiadowczego o kryptonimie RJAN. Skrót od Ataku Rakietowo-Jądrowego (Rakietno-Jadiernoje-Napadienje). Była to największa i najbardziej wszechstronna prowadzona w czasie pokoju operacja wywiadowcza ZSRR. Wszystkie rezydentury wywiadu działające na terenie państw NATO otrzymały polecenie wypatrywania oznak planowej agresji. Głównym celem operacji RJAN było wykrycie pierwszego zamiaru rozpoczęcia ataku jądrowego przez przeciwnika i wyprzedzenie go.

Sowieckich agentów zastanawiał szczególnie nowy system nadawania wiadomości. Podczas ćwiczeń Able Archer 83 radiostacje wojskowe zamilkły, po czym przystąpiły do nadawania krótkich zaszyfrowanych komunikatów. Zdaniem oficerów nadzorujących operację RJAN, przekazywane informacje mogły być kodami startowymi, pozwalającymi dowódcom baz rakietowych, lotnictwa strategicznego na odbezpieczenie głowic jądrowych.

Oczywiście Rosjanie zdawali sobie sprawę, że mogą to być tylko ćwiczenia. Problem polegał na tym, że ćwiczenia te wyglądały bardzo realistycznie. Niektórzy radzieccy dowódcy uważali, że może być to przykrywka dla prawdziwego ataku.

Podczas ćwiczeń Able Archer 83 NATO ogłosiło symulowany alarm DEFCON1. Według radzieckiego wywiadu doktryna NATO brzmiała: „Gotowość operacyjna nr 1 ogłaszana jest, kiedy są oczywiste oznaki przygotowania do rozpoczęcia operacji wojskowych. Uważa się, że wojna jest nieunikniona”.

Sowieckie obawy skończyły się wraz z ćwiczeniami Able Archer 11 listopada. KGB ostateczne potwierdzenie intencji NATO uzyskało od swego szpiega w dowództwie NATO w Bonn. Agent „Topaz”, czyli Rainer Rupp przesłał depeszę następującej treści: „Przeciwnik nie podjął żadnych realnych kroków, które mogłyby świadczyć, że szykuje się do uderzenia nuklearnego”.

Jakie tajemnice kryje Obiekt Specjalny Templewo? Część III Przedstawiamy kolejną część reportażu o supertajnych składach głowic jądrowych, które Rosjanie ulokowali w Polsce.

Jakie tajemnice kryje Obiekt Specjalny Templewo? Część II Rosjanie ulokowali w Polsce supertajne składy głowic jądrowych. Informację o ich lokalizacji udało się jednak zdobyć amerykańskiemu wywiadowi.

Jakie tajemnice kryje Obiekt Specjalny Templewo? Część I Mało kto wie, że w Polsce istniały miejsca składowania radzieckiej broni atomowej. Co się z nimi stało?

**

**